Με μπροστάρη έναν τραυματισμένο και πεισματάρη Musashi, το ταξίδι μας ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία. Την ομάδα μας αποτελούσαν: o Mike φυσικά, ο εμπνευστής και εκτελεστής του ταξιδιού, το ζεύγος Αργυρώ και Γιώργος, πολύ καλά και χαρούμενα παιδιά με στόφα «nomad» θα έλεγα, ο Πέτρος, μόνιμος κάτοικος Βουλγαρίας, μπίζνεσμαν και κάτοχος του δεύτερου Patrol (με βουλγάρικες πινακίδες), ο φίλος του Κώστας, καθηγητής φυσικής αγωγής από Αθήνα και εγώ.

Το ραντεβού δώθηκε με άλλους στην Θεσσαλονίκη και με μένα στο αεροδρόμιο της Αλεξανδρούπολης το απόγευμα της Τετάρτης. Στόχος μας να διανυκτερεύσουμε στην Ορεστιάδα. Η διέλευση των συνόρων αποφασίστηκε να γίνει απο τις Καστανιές Ορεστιάδας για να αποφύγουμε να πέσουμε στους αδειούχους Τούρκους που συνοστίζονται στούς Κήπους του Έβρου την περίοδο του Αυγούστου. Ευκαιρία να δούμε παλιούς γνώριμους απο τους αγώνες. Κάποιοι όπως ο Ηλίας λείπαν στην Αλεξανδρούπολη.

Πρωί-πρωί γραμμή για τα σύνορα και η πρώτη αναποδιά. 2,30 ώρες καθυστέρηση, γιατί ένας ανεγκέφαλος τελώνης δεν πίστευε ότι ο Πέτρος είναι κάτοικος Σόφιας και πήγαινε για κατάσχεση (με πήγε στο πίσω μέρος του τελωνείου και μου έδειξε καμιά εικοσαριά κατασχεμένα). Τα fax από Βουλγαρία έδιναν και έπαιρναν, ήρθε και μια αγουροξυπνημένη μεταφράστρια και έδεσε όλο το σκηνικό. Πάντως, μας κέρασε καφέ. Μπήκαμε επιτέλους Τουρκία και πρώτη στάση στην Αδριανούπολή σήμερα Edirne.

Η ανοικοδόμηση στα περίχωρα της Πόλης σε όλο της το μεγαλείο, μας άφησε όλους άφωνους. Το ίδιο είδαμε να συμβαίνει και σε όλες τις μεγάλες πόλεις. Ατελείωτα πολυώροφα κτήρια κατοικιών, ατάκτως ερριμμένα, χωρίς αρχιτεκτονικές ανησυχίες, αλλά εντυπωσιακά στο σύνολό τους, να περιμένουν πλήθη να τα κατοικήσουν. Από την άλλη οι δρόμοι είναι αντάξιοι μιας αχανούς χώρας. Όλοι με νησίδα και αρκετοί φρεσκοστρωμένοι (μαρτυρία του Mike). Αυτό, όπως καταλαβαίνετε, μας βοήθησε να «καταπιούμε» τα 5500 χλμ.

Άγκυρα/Αnkara(720 χλμ.) Δεύτερη διανυκτέρευση.

 

Και λίγη ιστορία: Οι άγονες στέπες της Κεντρικής Ανατολίας φιλοξενούν την Άγκυρα από το 1200 π.Χ., δεκαπέντε αιώνες πριν εμφανιστεί στον χάρτη η Κωνσταντινούπολη. Σύμφωνα με την παράδοση των Φρυγών, ιδρυτής της ήταν ο βασιλιάς Μίδας. Η ιστορική διαδρομή της, ωστόσο, υπήρξε πολυτάραχη εξαιτίας της ιδιαίτερης γεωγραφικής της θέσης (ήταν πάνω στους εμπορικούς δρόμους που ένωναν την Ευρώπη με τη Μαύρη Θάλασσα, τη Μέση Ανατολή και την Κεντρική Ασία).

Η μικρασιατική πολιτεία πέρασε διαδοχικά στην κυριαρχία των Λυδών, των Περσών και του Μεγάλου Αλεξάνδρου (334 π.Χ.). Οι Γαλάτες την κατέλαβαν το 278 π.Χ., αλλά δυόμισι αιώνες αργότερα η πόλη έπεσε στα χέρια των Ρωμαίων (25 π.Χ.), που την ανακήρυξαν πρωτεύουσα της επαρχίας της Γαλατίας.

Η βυζαντινή περίοδος της πόλης τερματίστηκε οριστικά το 1073, με την άλωσή της από τους Σελτζούκους Τούρκους. Εκείνη την εποχή δόθηκε για πρώτη φορά στην πόλη το όνομα Ανγκορα. Το 1354 ήταν η σειρά των Οθωμανών Τούρκων να αναλάβουν τον έλεγχό της. Το 1402, μετά τη μάχη της Άγκυρας, η πόλη πέρασε στην κατοχή του Ταμερλάνου, αλλά οι Οθωμανοί την επανάκτησαν έναν χρόνο αργότερα.

Στις 13 Οκτωβρίου του 1923 ο Κεμάλ Ατατούρκ αποφάσισε να μετακινήσει την πρωτεύουσα του τουρκικού κράτους από την Κωνσταντινούπολη στην Άγκυρα. Μια νέα σελίδα ξεκίνησε τότε στην ιστορία της πόλης η οποία μέσα στις επόμενες δεκαετίες γνώρισε τεράστια ανάπτυξη και έγινε η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Υψόμετρο 900 μ. Διαμονή στο Rest Hotel στο κέντρο της πόλης. Μεσαίο ξενοδοχείο με φιλότιμο προσωπικό. Πάρκινγκ έξω από το ξενοδοχείο.

Το σούρουπο φαγητό στη παλιά πόλη (στο ρεστοράν «Zenger Pasa Konagi») με θέα την Άγκυρα και το ηλιοβασίλεμα κάτω από τις ωδές των Ιμάμηδων, παραδοσιακές μουσικές και γεύσεις της Τουρκίας.

<img cl

 

Και μετά κατηφορίζοντας για το ξενοδοχείο, ο Πέτρος χάνει το τσαντάκι του με όλα του τα χαρτιά (πλην διαβατηρίου) και τα λεφτά. ­­―Εδώ να σημειώσουμε ότι στην Τουρκία τα αγγλικά ούτε στην τηλεόραση δεν ακούγονται, οπότε όσοι σκέφτονται να πάνε, ας αρχίσουν να παρακολουθούν…  Fatmagül. ― Η πρεσβεία μας, μας βοήθησε ουσιαστικά, ενώ νέα άδεια του οχήματος θα έρχονταν με κούριερ στην Αμάσεια όταν με το καλό θα φτάναμε. Το πρωί επίσκεψη στο Anatolian Civilizations Museum (Anadolu Medeniyetleri Muzesi), αγορές μουσικών οργάνων και γαστρονομικών εργαλείων.

-Γκέρεμε/Goreme (283χλμ.) Τρίτη, τέταρτη και πέμπτη διανυκτέρευση.

Φθάσαμε στην περίφημη Καππαδοκία!

Ήταν νύχτα ήδη όταν μπήκαμε στην Γκέρεμε. Στο ξενοδοχείο μας, το «Fairy Chimney Inn» μας περίμενε μόνη, η φιλόξενη και νόστιμη Gülcan (Γκιουλτσάν) και μας έδειξε τα μοναδικά και πανέμορφα δωμάτια.

Τι να πρωτοπεί και τι να πρωτοθαυμάσει κανείς γι αυτή την πανέμορφη περιοχή του κόσμου. Κυριολεκτικά λαξευμένη σε ηφαιστειογενή βράχο, είναι η πύλη του εθνικού πάρκου Γκέρεμε, του αχανούς Μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO, όπου βρίσκονται ναοί σε σπηλιές του 10ου και 11ου αιώνα. Το πάρκο είναι γνωστό για τους βραχώδεις σχηματισμούς του που θυμίζουν καμινάδες και είναι εξαιρετικά δημοφιλής προορισμός για τους ταξιδιώτες χαμηλού προϋπολογισμού. Είναι επίσης η ιδανική περιοχή για να δοκιμάσετε την κουζίνα και το κρασί της Τουρκίας.

Νωρίς το πρωί από την αυλή του ξενοδοχείου απολαύσαμε και φωτογραφίσαμε τα περίφημα αερόστατα της Καππαδοκίας και ήταν όλα μπροστά στα μάτια μας λες και μας περίμεναν, γιατί τα επόμενα δύο πρωινά με το ζόρι είδαμε καμιά δεκαριά.

 

 

Από κάτι που φάγαμε τρεις από μας, τρίτωσαν οι αναποδιές. «Διάρροια η μεγαλοπρεπής». Σε μένα κράτησε 3 μέρες, αφαγία μεν, αλλά μειώθηκε το μπυροκοίλι δε.

Επισκεφτήκαμε το υπαίθριο μνημείο με τους λαξευμένους ναούς, πήγαμε στο χωριό Αβανός και πήραμε κεραμικά, ενώ η Αργυρώ έδωσε ρεσιτάλ αγγειοπλαστικής. Ακολουθούν Καρβάλη, Derinkuyu, Σινασσός,

Το βράδυ  θαυμάσαμε τους περιστρεφόμενους Δερβίσηδες στο παλιό αραβικό Kervansarai, Saruhan, μια εμπειρία εντυπωσιακή όσο και ακριβή.

Την επομένη γνωρίσαμε τις απίστευτες κατασκευές της Υπόγειας Πόλης στη Μαλακοπή (-έα) (Derinkuyu) όπου κρυβόταν σε περιπτώσεις επιδρομέων Φρύγες, Ρωμαίοι, Πέρσες και Βυζαντινοί. Οι πόλεις, 80 μέτρα βάθος, σε τέσσερα επίπεδα με δυνατότητα να φιλοξενήσουν 20.000 ανθρώπους με τα οικόσιτα ζώα τους. Οι κλειστοφοβικοί να κάτσουν στο cafe απέναντι, να απολαύσετε τις πίτες (Gosleme) που γίνονται μπροστά στα μάτια σας.

Αμάσεια/Αmasya (327χλμ) Έκτη διανυκτέρευση.

Μια πολύ όμορφη πόλη, πατρίδα του γεωγράφου και ιστορικού Στράβωνα που με το όνομα της έχουν συνδεθεί φρικτά βασανιστήρια που υπέστησαν εδώ από τους Τούρκους οι Έλληνες του Πόντου σε φυλακές-κάτεργα. Στις αρχές του 20ού αιώνα, το ελληνικό στοιχείο της περιοχής αριθμούσε 155.000 κατοίκους σε 392 ενορίες με ισάριθμες εκκλησίες, και 325 σχολεία, όπου φοιτούσαν 10.000 μαθητές και δίδασκαν 565 δάσκαλοι. Από τον Ιανουάριο του 1921 μέχρι και το 1923 πέρασαν από τα λεγόμενα «λευκά κελιά» εκατοντάδες Έλληνες, πολλοί από αυτούς με διακρίσεις στην οικονομική ζωή του Πόντου. Τον Σεπτέμβριο του 1921 εκτελέστηκαν με απαγχονισμό, ύστερα από συνοπτικές διαδικασίες, καθηγητές και μαθητές του Ελληνοαμερικανικού Κολεγίου Μερζιφούντας. Τις ίδιες ημέρες τουρκικά δικαστήρια καταδίκασαν σε θάνατο, χωρίς απολογία, άλλους 180 Πόντιους πατριώτες. Στην κεντρική πλατεία κρεμάστηκαν από τους Τούρκους περισσότεροι από 70.

Στην πόλη σήμερα επιβιώνουν οι παλιές ελληνικές γειτονιές, με σπίτια-φαντάσματα. Πολλά από αυτά βρίσκονται στις όχθες του ποταμού Ίρι, που διασχίζει την Αμάσεια.

Παρ’ όλα αυτά, είναι μια πανέμορφη πόλη κάτω από τη σκιά δύο θεόρατων βράχων που τη νύχτα μακιγιάρεται έντονα, αφού όλα τα παλιά κτήρια κατά μήκος του ποταμού και το κάστρο που βρίσκεται από πάνω τους φωτίζονται με έντονα και καλά μελετημένα χρώματα. Το video του Mike μπορεί να το επιβεβαιώσει. Μείναμε στο «Ilk Pansiyon», ένα ανακαινισμένο παλιό αρμένικο αρχοντικό 250 ετών.

Ο δρόμος για τη Ματσούκα έγινε πιο οικείος για μας με το πράσινο να οργιάζει και αναφωνήσαμε σαν άλλοι Ξενοφώντες, «θάλαττα! θάλαττα!» Παραθαλάσσια διαδρομή με σχετική κίνηση, κάνοντας ολιγόλεπτες στάσεις στην Σαμψούντα, Κερασούντα. Στην Τραπεζούντα ψωνίσαμε φουντούκια, κάναμε βόλτα στον πεζόδρομο, και συνεχίσαμε το ταξίδι

Ματσούκα/Macka (489χλμ.) Έβδομη διανυκτέρευση.

Μικρή κωμόπολη της Ματσούκας, έδρα της Μητρόπολης Ροδόπολης και ονομαστικό θέρετρο των Τραπεζούντιων για το φημισμένο υγιεινό κλίμα της. Αμιγές ελληνικό χωριό στο ποτάμι της Παναγίας. Είχε 450 κατοίκους. Η παράδοση λέει πως στου Κουσπιδή φιλοξενήθηκαν οι κτήτορες της Μονής Σουμελά Βαρνάβας και Σωφρόνιος πριν φτάσουν στο όρος Μελά.

Προ του ξεριζωμού είχε 1.200 κατοίκους όλους Έλληνες, εκτός από μερικούς εξισλαμισθέντες, οι οποίοι συνέχιζαν να μιλούν την Ποντιακή διάλεκτο. Στη Λιβερά οργανώνονταν κατά το δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων Μωμογέρια. Αυτά ήταν διαφορετικά από τα μωμογέρια των άλλων χωριών της Ματσούκας. Από τη Λιβερά καταγόταν η πανέμορφη Μαρία Γκιουλ-Μπαχάρ, που έγινε γυναίκα του σουλτάνου Βαγιαζίτ Β’ και μητέρα του Σελίμ Α’.
Ίσως η λέξη Ματσούκα να παράγεται από τη λέξη ματσούκι, που σημαίνει ραβδί, ξύλο που κρατάει ο άνθρωπος στο χέρι, προφυλασσόμενος από κάθε επιτιθέμενο άνθρωπο ή ζώο. Στην Άνω Ματσούκα και ιδίως σην Κουνάκα δεν περπατούσε άνδρας δίχως να κρατάει «την ματσούκα», το «στουράκ’» κατά την τοπική διάλεκτο. Έτσι η περιοχή λέγονταν «Ματσούκα»και οι κάτοικοί της Ματσουκαίοι ή Ματσουκάτ’.

H MATΣΟΥΚΑ είναι μία περιοχη νοτια της ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑΣ. Έως το 1923 στην ΜΑΤΣΟΥΚΑ υπήρχαν 70 χωριά, 47 από αυτά ήταν ελληνικά, 9 μικτά και μόνο 14 τους ήταν τουρκικα. Μέχρι τις μέρες μας τρία ελληνικά μοναστήρια (Ιωάννης Βαζελώνας, Παναγία Σουμελά, Γεώργιος Περιστερεώτας) συντηρούνται. Σήμερα στη περιοχή ΜΑΤΣΟΥΚΑ οι απόγονοι των Ελλήνων πού αναγκάστηκαν να γίνουν μουσουλμάνοι μιλούν ακόμη ελληνικά… «Η ΡΩΜΑΝΙΑ ΚΙ ΑΝ ΕΠΕΡΑΣΕΝ ΑΝΘΕΙ ΚΑΙ ΦΕΡΕΙ ΚΙ ΑΛΛΟ»
Εδώ μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα γι αυτή την παλαι ποτέ ελληνική περιοχή: http://www.tovoion.com/ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΜΑΤΣΟΥΚΑΣ

Μείναμε στο «Buyuk Sumela Hotel» (μέτριο και ακριβό) και το πρωί επισκεφθήκαμε την περιβόητη μονή, κατακλυσμένοι από Τούρκους, Άραβες και Ιάπωνες. Ένα θαύμα της οικοδομικής με αγιογραφίες-αριστουργήματα και την ορθόδοξη πίστη να δημιουργεί τουλάχιστον σε μας, στον ορθόδοξο επισκέπτη, συναισθήματα μεγαλοσύνης θαυμασμού.

Ουζουνγκιόλ/Uzungöl (119.00χλμ.) Όγδοη  διανυκτέρευση

Τρία πράγματα με εντυπωσίασαν στην Ουζουνγκιόλ. Η πανέμορφη λίμνη της τα σπίτια και ξενοδοχεία «κτισμένα» μόνο από ξυλεία και οι κουβέντες που ανταλλάξαμε στα ποντιακά με τη βοήθεια του Mike φυσικά. Ξενοδοχείο μας το «Inan Kardesler» φτιαγμένο από ξύλο. Μας συγκίνησε ένας νεαρός πόντιος υπάλληλος του ξενοδοχείου που μας περιποιήθηκε και νιώσαμε ότι θα ήθελε να κάτσουμε κι άλλες μέρες να τα λέγαμε.

Ο Musashi αποφάσισε το πρωί να ανέβει στις Ποντιακές Άλπεις» με προορισμό τo Sivas (Σεβάστεια) και μεις δεν είπαμε όχι!

Μαγεία. Βουνά με ήσυχες καμπύλες, με βλάστηση σαν τριφύλλι και διάσπαρτα χωριά, φτωχά χωριά, με τους κατοίκους τους –κυρίως γυναίκες- να δουλεύουν σε αγρούς με μεγάλες κλίσεις εδάφους. Στα 2500 μέτρα υψόμετρο σε έναν αυχένα των Ποντικών Άλπεων με συνολικό ύψος 3600 μ. και θερμοκρασία 15 βαθμούς, στην μέση του πουθενά εμφανίζεται μικρή παράγκα- ψησταριά. Στην ερώτησή μας τι έχει να φάμε, ο νοικοκύρης με φωνή βραχνή από τα χρόνια μας απαντά σε άψογα ελληνικά, «πρόβατο». Μέσα σε μία ώρα τρώγαμε πεντανόστιμα πρόβεια παϊδάκια, σαλάτα και ξινόγαλα, όλα ντόπια παραγωγής. Αξέχαστη εμπειρία.

Σεβάστεια/Sivas (430χλμ.) Ένατη διανυκτέρευση

Φθάσαμε βράδυ στο ξενοδοχείο μας, το «Pasabey Hotel». Το πρωινό αφιερωμένο στα αξιοθέατα της πόλης με στάσεις για τσάι και αγορά λουκουμιών παρακαλώ! Και λίγα λόγια για την πόλη (εδώ μου δίνεται η ευκαιρία να πω τα καλύτερα λόγια για τη δουλειά που έκανε ο Γιώργος κατά την προετοιμασία του ταξιδιού, αφού με την εκκίνηση πήραμε μια άκρως εμπεριστατωμένη μπροσούρα με το πρόγραμμα του ταξιδιού):

Σιβάς:  Πόλη άκρως συντηρητική, πατρίδα του Αγίου Βλάσιου, πρωτεύουσα ομώνυμου νομού, στους πρόποδες του Μερεκούν, δυο χιλιόμετρα από την όχθη του Κιζιλιρμάκ. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.300 μ. και έχει 133.000 κατ. Πριν από την ανταλλαγή των πληθυσμών, στην πόλη ζούσαν 1.500 Έλληνες και 9.000 Αρμένιοι. Έχει εργοστάσιο κατασκευής βαγονιών και επισκευής ατμαμαξών, υφαντουργία και επιχειρήσεις επεξεργασίας ξύλου και μετάλλου.

Κοντά στην πόλη υπήρχε λίμνη, στην οποία βρήκαν μαρτυρικό θάνατο το 320 μ.Χ., σαράντα μάρτυρες του χριστιανισμού (Άγιοι Σαράντα).

Η πόλη στην αρχαιότητα λεγόταν Κάβειρα και ο Πομπήιος την μετονόμασε Διοσπόλιν και όταν το βασίλειο του Πόντου περιήλθε στον Πολέμωνα και την Πυθοδωρίδα, ονομάστηκε Σεβαστή. Στα χρόνια του Ιουστινιανού ήταν πρωτεύουσα επαρχίας και τον 11ο αιώνα ο βασιλιάς της Αρμενίας Σενεχερίμ την έκανε πρωτεύουσα της Μικρής Αρμενίας. Το 1397, την κατέστρεψαν οι Τούρκοι της Μικρής Αρμενίας, και το 1400 την πυρπόλησε ο Ταμερλάνος.

Στη Σεβάστεια υπάρχουν παλιά αρμενικά και σελτζουκικά μνημεία και τζαμί που χτίστηκε από τον Έλληνα αρχιτέκτονα Καλόγιαννο, το 1272.

Άγκυρα/Αnkara(720 χλμ.) Δέκατη διανυκτέρευση.

 

Προύσα/Bursa (444χλμ.) Ενδέκατη διανυκτέρευση

Τέταρτη σε μέγεθος πόλη της Τουρκίας (2.500.000 κάτοικοι) με επίνειο τα Μουδανιά που βρίσκονται ακριβώς βόρεια.  Μια σύγχρονη πόλη, με ανοικοδόμηση στο ζενίθ, τεράστια και πολυπληθή εμπορικά κέντρα, και πολύ λιγότερες μαντήλες. Με μεγάλες κλειστές αγορές να ψωνίζουν ντόπιοι. Διαμονή στο «Aloft Bursa» της αλυσίδας “Sheraton”, αρκετά μοντέρνο και παραδόξως φτηνό για ότι μας παρέσχε. Μια ηθελημένη επιλογή λούσου για να ξεκουράσουμε τα κουρασμένα απ’τα χιλιόμετρα κορμιά μας.

Η πόλη κατέχει σημαντική θέση στην γαστρονομία της Τουρκίας, έτσι επισκεφθήκαμε το İskender Kebap, που πήρε το όνομά του από τον δημιουργό του, Ισκεντέρ Ισκεντερόγλου (Iskender Efendi) Μία παραλλαγή του Cağ kebabı (περιστρεφόμενο kebab) του Erzurum. Η συνταγή από το 1867, αποτελείται από μία πίτα (pide) με σάλτσα ντομάτας, ψιλοκομμένο αρνίσιο κεμπάπ περιχυμένο με λιωμένο πρόβειο βούτυρο και συνοδεία από πρόβειο γιαούρτι, ψημένη ντομάτα και πράσινες πιπεριές. Κάναμε μακράν το καλύτερό μας γεύμα. Μετά από μια αποτυχημένη επίσκεψη στο κλειστό σπίτι του Mustafa Kemal και μερικές βόλτες με ταξί, το βράδυ επιδοθήκαμε σε παζάρια και αγορές βοτάνων, μυρωδικών και λουκουμιών (ξανά) στην σκεπαστή αγορά (Kapali merkezi) της πόλης.

Η Προύσα είναι η καρδιά της Τουρκικής αυτοκινητοβιομηχανίας, όπου η FIAT και η Renault έχουν τα εργοστάσια τους. Τα μοντέλα των δύο αυτοκινητοβιομηχανιών κατασκευάζονται από την Tofaş. Αργά το βράδυ τα δύο πληρώματα αποχαιρετιστήκαμε, αφού Mike, Γιώργος και Αργυρώ θα συνέχιζαν βάσει προγράμματος για Τροία και μετά για Σταυρούπολη Ξάνθης, ενώ ο Πέτρος ο Κώστας και εγώ, έπρεπε να είμαστε σχετικά νωρίς στην Αλεξανδρούπολη (540χλμ.)

 

Τελειώνοντας, θέλω να ευχαριστήσω τον Mike για τις υπεράνθρωπες προσπάθειες που κατέβαλε ώστε να φέρουμε σε πέρας αυτό το ανεπανάληπτο (για μας) ταξίδι (5080 km) . Η εμπειρία του ήταν καθοριστική. Ευχαριστώ για την παρέα τους, την Αργυρώ Πραβίτα, τον Γιώργο Υφαντή, τον Πέτρο Αλεξιάδη και τον Κώστα Τζάτζα. Άντε και στο επόμενο!­

 

Σχολιασμοί-κέιμενο :Ντίνος Πολίτης – Μιχάλης Μουρατίδης.